មូលហេតុចិត្ដទន់ជ្រាយ

មូលហេតុចិត្ដទន់ជ្រាយ

មនុស្សមួយចំនួនទៀតចូលចិត្ដប្រើពាក្យសម្ដីពីរោះផ្អែម សម្ដែងអាកប្បកិរិយាស្លូតបូត តែធាតុពិតនៃចិត្ដអាចជាមនុស្សមានចិត្ដអាក្រក់ ដូចសុភាសិតខ្មែរបានពោលថា “ក្ដៅស៊ីរាក់ ត្រជាក់ស៊ីជ្រៅ”។

មូលហេតុចិត្ដទន់ជ្រាយ

រូបភាពទស្សនាវដ្ដីសុខភាពយើង

ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង បានធ្វើការណាត់ជួបសម្ភាសន៍ជាមួយលោកសាស្ដ្រាចារ្យ សោមច័ន្ទ សុវណ្ណតារា ជាអនុប្រធាន ដេប៉ាតឺម៉ង់ចិត្ដវិទ្យា នៃសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ធ្វើការបកស្រាយជូនប្រិយមិត្ដអ្នកអានឱ្យបានស្វែងយល់។

ចិត្ដទន់ជ្រាយ ជាអ្វី?

ចិត្ដទន់ជ្រាយគឺជាបាតុភូតចិត្ដរបស់មនុស្សម្យ៉ាងដែលមានអារម្មណ៍ និងសណ្ដានចិត្ដល្អ ហើយប្រទានផ្ដល់ឱ្យអ្នកដែលខ្លួនអាណិតស្រឡាញ់ មិនចេះចប់មិនចេះហើយ ធ្វើឱ្យចិត្ដនៅជាប់ជំពាក់ទៅនឹងអ្វីដែលខ្លួនស្រឡាញ់។

លក្ខណៈទូទៅនៃចិត្ដ

មនុស្សកើតមកធម្មជាតិបានផ្ដល់ពណ៌សម្បុរស្បែកមិនដូចគ្នាទេ អ្នកខ្លះមានសម្បុរស ខ្មៅ លឿងជាដើម។ ដូចនេះចិត្ដ របស់មនុស្សគ្រប់រូប ធម្មជាតិបានផ្ដល់ឱ្យក៏មិនដូចគ្នាដែរ។ អ្នកខ្លះមានចិត្ដរឹងរូស មានៈ ឬមានចិត្ដទន់ ស្រាលធ្ងន់ និងមានចិត្ដឆាប់ខឹង ឆេវឆាវជាដើម។ មិនថាក្មេងចាស់ ជាតិសាសន៍ណាទេ សុទ្ធតែមានចិត្ដបែបនេះទាំងអស់។ គ្រាន់តែអ្នកមានចិត្ដទន់ជ្រាយនោះ ទៅតាមកាលៈទេសៈ និងទំហំ ឬសណ្ឋានខុសៗគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។

អ្នកណាដែលមានចិត្ដទន់ជ្រាយច្រើនជាង?

ធាតុពិតនៃមនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែមានចិត្ដទន់ជ្រាយ មិនថាប្រុសឬស្រី ក្មេងឬចាស់ឡើយ។ តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពី ចិត្ដរបស់មនុស្សនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ជាលទ្ធផលបានបង្ហាញថា មនុស្សប្រុសមានចិត្ដ៤៩ប្រភេទដែលស្ដែងចេញទៅតាមអត្ដចរិត គឺសកម្ម ចូលចិត្ដផ្សងព្រេង គឃ្លើន(កោងកាច) មានមហិច្ឆតា ក្រអឺតក្រទម ប្រាកដប្រជា ឬហ៊ានបញ្ចេញមតិអារម្មណ៍ អត្ដធិបតេយ្យតាំងខ្លួន ឯងធំលើសគេ អួតអាង គិតច្បាស់លាស់ គំរោះគំរើយ ជឿជាក់ ក្លាហាន ឃោរឃៅ ហ៊ាន មានការប្ដេជ្ញាចិត្ដ គ្មានរបៀបរៀបរយ ចូលចិត្ដត្រួតលើគេ អត្ដទត្ថបុគ្គល ស្វាហាប់ មានគំនិតថ្មីៗច្រើន ចូលចិត្ដបង្ខំគេ មានៈចចេស គ្មានចិត្ដអាសូរ ចូលចិត្ដកំប្លែង ឯករាជ្យ មានគំនិតឆ្លាតថ្មីៗច្រើន មានគំនិតផ្ដួចផ្ដើម ចេះច្នៃប្រឌិត ខ្ជិល មានហេតុផលជាក់ស្ដែង និយាយក្ដុងក្ដាំង មានលក្ខណៈជាបុរស គួរឱ្យសែនស្អប់ ឱកាសនិយម គំនិតជឿនលឿន មានហេតុផល ប្រាកដនិយម មិនចេះគួរសម មុតមាំ ឈ្លើយ ជឿជាក់លើខ្លួនឯង មិនលេងសើច ម៉ឺងម៉ាត់ខ្លាំង មុខមាំ(ចូលចិត្ដឱ្យគេស្ដាប់បង្គាប់) ស្មើ(មិនសូវបញ្ចេញអារម្មណ៍) រឹងប៉ឹង គ្មានមនោសញ្ចេតនា ចិត្ដអាក្រក់ និងឆ្លាតវៃ។

ចំណែកឯមនុស្សស្រីវិញ មានចិត្ដ២៥ប្រភេទដែលលេចចេញតាមអត្ដចរិតដូចគ្នាគឺប្រកបទៅដោយមហច្ឆិតា ចរិយា បញ្ចេញសេចក្ដីស្រឡាញ់ អន្ទះអន្ទែង ទាក់ទាញចិត្ដ មានមន្ដស្នេហ៍ ចង់ចេះចង់ដឹង ពឹងពាក់អ្នកដទៃ ស្រមើស្រមៃ មានមនោសញ្ចេតនា ខ្លាច មានលក្ខណៈសមជាស្ដ្រីទន់ភ្លន់ ចិត្ដល្អ ញបៗ ខ្លាចគេ ចិត្ដស្រាល ឬមិនងាយខឹង រួសរាយ ឆាប់រំភើប ចូលចិត្ដមនោសញ្ចេតនា សិចស៊ី អៀនប្រៀន ចិត្ដទន់ (ចិត្ដធម៌) ចូលចិត្ដស្ដាប់បង្គាប់ ឬធ្វើតាមគេ មានអបិយជំនឿ ឬមានជំនឿធ្វេង និយាយច្រើន និងទន់ខ្សោយ។ នៅក្នុងលទ្ធផលនេះបញ្ជាក់ថា មនុស្សស្រីមានចិត្ដទន់ជ្រាយ រីឯមនុស្សប្រុសគ្មានចិត្ដទន់ជ្រាយដូច មនុស្សស្រីឡើយ។

-->

មុន បន្ទាប់

មតិយោបល់